Sportowcy lubią mieć o sobie wiedzę, szczególnie tą dotyczącą naszej psychiki. Dlatego bardzo popularne jest robienie testów psychologicznych i kwestionariuszy, które dostarczą trochę więcej informacji o naszej osobowości. Pojawia się pytanie – jakie testy psychologiczne warto zrobić? Nie wszystkie są w porządku. W tym poście przedstawię te, które moim zdaniem są warte przerobienia i te, które można potraktować raczej z dystansem.
Efekt horoskopowy
Zacznę jednak od pewnego zjawiska, któremu się poddajemy czytając jakiekolwiek testy i opisy. Efekt horoskopowy opiera się na przekonaniu, że ludzie uznają ogólne stwierdzenia opisujące ich osobowość za wyjątkowo trafne. Zwłaszcza jeśli są przekonani, że analiza została wykonana specjalnie dla nich.
Przykładem tego efektu może być właśnie horoskop, gdzie bardzo ogólne i wszechstronne opisy są często postrzegane jako wyjątkowo trafne przez osoby, które wierzą, że zostały ocenione na podstawie ich unikalnego znaku zodiaku. Mimo że takie opisy mogą pasować do wielu osób, często uznajemy je za szczególnie odnoszące się do naszej własnej osoby i sytuacji.
Czytasz i mówisz „ooo oo oo to o mnie, mnie, mnie”, a tak naprawdę może być o każdym.
Przydatne testy
Wielka piątka | NEO-FFI
Test „Wielkiej Piątki”, znany również jako Big Five, jest jednym z najbardziej akceptowanych i szeroko stosowanych podejść do mierzenia cech osobowości. Model ten identyfikuje pięć kluczowych wymiarów osobowości:
- Otwartość na doświadczenia
Obejmuje kreatywność, otwartość na nowe pomysły oraz ciekawość intelektualną.
Przykład: Sportowcy wysoko oceniający się w tej kategorii często poszukują nowych doświadczeń, są otwarte na wiedzę i często są bardziej kreatywne. - Sumienność
Zawiera elementy takie jak organizacja, niezawodność i pracowitość.
Przykład: Sportowiec, który skłania się ku wysokiej sumienności, może być rzetelny, punktualny i zorganizowany. - Ekstrawersja / Introwersja
Skoncentrowana na poziomie towarzyskości, energii i pozytywnych emocjach.
Przykład: Sportowiec, który ocenia się wysoko pod względem ekstrawersji, zazwyczaj jest towarzyski, energiczny i lubiący być w centrum uwagi. - Ugodowość
Związana z miłosiernością, współczuciem i skłonnością do współpracy.
Przykład: Sportowiec z wysokim poziomem ugodowości prawdopodobnie jest przyjazny, ciepły i współczujący, co lepiej wpłynie na zespołowość. - Neurotyczność
Dotyczy skłonności do doświadczania negatywnych emocji, takich jak lęk, gniew czy smutek.
Przykład: Sportowiec z wyższą neurotycznością może być bardziej podatny na stres i doświadczać częstszych zmian nastroju. Martwi się częściej i więcej.
Ten test i jego wyniki polecam z całą mocą. Jest najbardziej wiarygodnym i rzetelnym testem jaki znam. Składa się z 60 pytań. Jego darmową wersję możecie znaleźć tutaj. Jest po polsku, a wyniki zostaną przetłumaczone przez google, choć oczywiście zalecam jego przeprowadzenie w wersji oficjalnej i omówienie z psychologiem.
FRIS- style myślenia
Test FRIS jest testem, który identyfikuje oraz opisuje Twój autentyczny sposób myślenia i postępowania. FRIS bada, które informacje uważamy za najistotniejsze, gdy stykamy się z nową sytuacją. Więcej o teście jest tutaj.
Test FRIS jest pierwszym narzędziem w Polsce, które zostało opracowane na podstawie badań przeprowadzonych wśród Polaków, co oznacza, że w 100% uwzględnia naszą kulturę i tradycje, co przełożyło się na wysoki poziom precyzji wyników.
Koszt samego testu to 250 zł ale warto doliczyć jeszcze konsultację ze specjalistą. Więcej znajdziesz tu.
A reszta?
I co? Tylko te dwa polecasz? Tak. Są osadzone dobrze na badaniach i według mnie – godne polecenia. Dostarczą ci wielu rzetelnych informacji i możesz mieć spokojną głowę, że są trafne.
Pozostałe testy, które raczej warto traktować jako rozrywkę
MBTI
Chociaż test osobowości Myers-Briggs (MBTI) jest jednym z najpopularniejszych narzędzi używanych do określania typów osobowości i jest często stosowany w różnych kontekstach, takich jak zarządzanie, coaching czy rekrutacja, to jednak jest niewiele warty. Dlaczego?
- Wyniki MBTI często są niezgodne z danymi empirycznymi i badaniami psychologicznymi.
- Ludzie, którzy powtarzają test po pewnym czasie, często otrzymują inne typy osobowości.
- Ludzie nie wpasowują się zwykle całkowicie w jedną kategorię. Osobowość jest bardziej płynna i elastyczna.
- MBTI nie przechodzi testów rzetelności i trafności.
DISC I Extended DISC
Extended DISC jest narzędziem służącym do analizy i oceny stylów zachowań i preferencji osobowości w kontekście pracy, komunikacji i interakcji z innymi ludźmi. Jest oparty na modelu czterech typów osobowości, często reprezentowanych przez cztery kolory, co sprawia, że jest łatwy do zrozumienia i zapamiętania: czerwony, żółty, zielony, niebieski.
Extended DISC nie jest uznawany za test psychologiczny, ponieważ nie spełnia standardów naukowych dotyczących trafności i rzetelności. Nie ma dowodów na to, że wyniki testu są powtarzalne, stabilne i zgodne z innymi miarami osobowości.
Niestety mimo swoich chęci nie daje wiarygodnych danych. Łatwo tu o efekt horoskopowy, o którym wspominałem choć niektóre jego elementy mogą być pewnymi wskazówkami i podpowiedziami.
Talenty Gallupa
Test Talentów Gallupa, to narzędzie stworzone, aby pomóc sportowcom zidentyfikować swoje kluczowe talenty i silne strony. Opracowany przez psychologa Donalda O. Cliftona i jego zespół, test ten koncentruje się na pozytywnych aspektach osobowości jednostki, mając na celu pomoc w zrozumieniu i rozwijaniu naturalnych predyspozycji i mocnych stron.
Niestety jestem ostrożny wobec tego narzędzia ponieważ:
- Test Gallupa nie jest uznawany za test psychologiczny, ponieważ nie spełnia standardów naukowych dotyczących trafności i rzetelności. Nie ma dowodów na to, że wyniki testu są powtarzalne, stabilne i zgodne z innymi miarami osobowości
- Badania sugerują, że wyniki mogą się różnić, gdy ten sam respondent przechodzi test po raz kolejny po pewnym okresie czasu.
- Skoncentrowanie się na pięciu głównych talentach może prowadzić do uproszczenia i ignorowania innych ważnych aspektów osobowości i rozwoju.
- Test Gallupa nie bierze pod uwagę kontekstu, w którym ludzie funkcjonują i wykorzystują swoje talenty. Nie uwzględnia również wpływu środowiska, kultury, edukacji czy doświadczenia na rozwój talentów. Nie daje też informacji o tym, jak radzić sobie z potencjalnymi słabościami lub zagrożeniami związanymi z posiadaniem określonych talentów.
Szkoda bo tak fajnie mi się czytało moje wyniki, które znajdziesz tutaj. Jeżeli jednak chcecie je poznać to za 105 zł na tej stronie można wykonać test w 30 minut.
Podsumowanie i co dalej?
Jakie testy psychologiczne robić? Odpowiedź to: rzetelne i trafne.
Nierzetelne testy osobowości mogą wprowadzać w błąd zarówno osoby je przeprowadzające, jak i te, które są badane, jeśli chodzi o interpretację wyników i podejmowanie na ich podstawie decyzji. Mimo że takie testy są atrakcyjne i ciekawe, istotne jest, aby podchodzić do nich z właściwą dozą sceptycyzmu i świadomości. Nierzetelne testy osobowości są zabawne i czasami nawet pouczające, ale podchodź do nich z odpowiednią świadomością i krytycyzmem, zawsze miej na uwadze fakt, że ludzka psychika jest złożona i nie zmierzysz jej za pomocą prostego zestawu pytań i odpowiedzi.
Dlatego zalecam korzystanie z tych, które przyniosą ci sensowne informacje o sobie (NEO-FFI oraz FRIS).
Testy można robić ale one są po to, żeby zebrać informacje do wprowadzania konkretnych zmian podczas bezpośredniej współpracy z psychologiem sportowym. Jeżeli się nad tym zastanawiasz, o możesz przeczytać moje wpisy w tym temacie:
Czy to już czas na psychologa sportu?
Czy współpraca online z psychologiem sportowym jest skuteczna?
Jak wygląda współpraca z psychologiem sportowym?
Wpadnij też i posłuchaj mojego podcastu
Komentarze wyłączone